De bodem is …

Mijn eerste kennismaking met de bodem vond plaats toen ik als kind een kuiltje in de grond maakte en daar water in deed. Je roerde daar in en zodoende kreeg je wat wij noemden een “prutje”. Alle kinderen doen dat, een prutje maken. Bij mij is die neiging blijven bestaan, want ik zet nog altijd…

Een kind dat buiten speelt wordt vies. Toen ik kind was kwam ik altijd met vuile handen thuis, want wij speelden altijd buiten. Alleen mijn rechter duim was altijd schoon, want daar duimde ik op. Geregeld was ik pikzwart rond mijn mond en soms lagen de regenwormen levend in de WC. Hoe die beesten het…

Hoe diep is de bodem eigenlijk? Het Burgerlijk Wetboek specificeert niet de diepte van het grondeigendom, dus als je eigenaar bent van een stuk grond is in principe alles daaronder, tot aan het middelpunt van de aarde van jou, tenzij er delfstoffen in zitten of kabels doorheen lopen, want dat is weer apart geregeld. Je…

Een paar weken geleden heb ik de aanval geopend op het zevenblad in mijn tuin. Voor eens en voor altijd moet het afgelopen zijn met dat smerige plantje, het meest ellendige onkruid van alle tuinonkruiden. Waar mijn tuin grenst aan die van de buurman houdt het zevenblad zich schuil en vandaar onderneemt het elk jaar…

De Europese atlas voor de bodembiodiversiteit, gemaakt onder auspiciën van de Europese commissie ten behoeve van het internationale jaar van de biodiversiteit 2010, heeft een bijzondere plaats in mijn boekenkast. De hoofdreden is dat hij op geen enkele plank past, niet rechtop en niet dwars. Het ding is zo groot dat je hem horizontaal moet…

Bij de Peter Doelman-lezing die ik mocht houden op het BodemBreed-congres van 30 november vorig jaar heb ik één cruciaal aspect van de nalatenschap van Peter niet genoemd. Hoe kon ik dat vergeten! Gelukkig heb ik deze column nog om het recht te zetten. Ik noemde bij de lezing het boek “Vital Soil” dat ik…

Als je een mooi uitzicht hebt, over een weiland, een akkerland, een strand of een wadplaat, als je ongehinderd kunt kijken tot aan de horizon, dan komt er een zacht geluksgevoel over je heen. Dat gevoel wordt nog versterkt als de ruimte tussen jou en de horizon gemarkeerd is met een aantal rustpunten, bijvoorbeeld koeien…

Het tijdschrift Bodem bestaat 20 jaar, maar hoe zit het met de ouderdom van datgene dat in elke aflevering bediscussieerd wordt: de bodem zelf? Heeft de bodem eigenlijk wel een leeftijd? Als iets een leeftijd heeft moet er een begin zijn en een verandering. Nu weten we uit de bodemkunde dat bodems niet hetzelfde blijven…

Een moderne manier om over de bodem te praten is te zeggen dat ze ons diensten bewijst. Diensten vertegenwoordigen een waarde. Als de bodem mij helpt een probleem op te lossen heb ik daar geld voor over. Met dit idee kun je dus aan de bodem een economische waarde toekennen. Als die waarde op de…

In het voorjaar maak ik vaak een stukje van mijn tuin vrij van planten om te voorkomen dat alles dichtgroeit met woekerende bodembedekkers. Maar het nadeel daarvan is dat ik onmiddellijk last krijg van onkruid. De week na mijn schoonmaakoperatie is het stukje zwarte grond alweer bedekt met kiemplantjes. Het komt natuurlijk doordat de bodem…

De temperatuur van de bodem varieert nauwelijks: zodra we de diepte ingaan is het constant tussen de 10 en 12 ºC, onafhankelijk van de seizoenen. Terwijl we ons boven de grond druk maken over ijs en sneeuw, over zonneschijn en hittegolven, blijft het een paar meter onder het oppervlak onverstoorbaar koel. Een spin die op…

Bij alle diensten die we aan de bodem toekennen om het belang van een goede bodembescherming te onderstrepen vergeten we bijna één belangrijke bodemfunctie: de bodem is de drager van onze bedrading. Hoe belangrijk is bedrading niet voor de moderne maatschappij? Hoeveel e-mails, telefoongesprekken en databestanden, gensequenties, hele genomen, beurskoersen en financiële jaarverslagen vliegen er…