Deze columns verschenen in het tijdschrift Bodem (2008-2011), een blad over bodembescherming, bodembeleid en bodemsanering. Onder de titel “De bodem is …” belicht ik steeds een bepaald aspect van de bodem.
Een belangrijk aspect van het oppervlak van de bodem is de kluitigheid. Ik weet niet of dat een goed Nederlands woord is, maar iedereen begrijpt gelijk wat ik bedoel. Of er kluiten liggen, hoe groot en hoe hard die zijn, dat is iets dat onmiddellijk opvalt, vooral bij een kale kleibodem waar de aardappelen net…
In het duingebied van Schoorl zijn grote delen van de bodem zwartgeblakerd. In Californië en Griekenland is het nog veel erger. Bij een bosbrand maken mensen zich uiteraard als eerste zorgen om huis en haard. Maar hoe vergaat het de massa ongewervelde dieren in de bodem? Vermoedelijk hebben er miljoenen het leven gelaten en hun…
De bedekte bodem van Europa is vergelijkbaar met een gesluierde islamitische vrouw: niemand mag haar schoonheid zien. Door bedekking blijft de schoonheid van moeder aarde verborgen voor het oog, terwijl ze juist zo mooi is in haar zwarte naaktheid. Europa heeft de voortgaande afdekking van de bodem op de agenda gezet als een probleem dat…
Bij lezingen mag ik graag hoog opgeven van de enorme biologische rijkdom van de bodem. Met moderne DNA-technieken zijn we in staat een groot aantal onbekende microben aan te tonen die bovendien nog allerlei nieuwe eigenschappen blijken te hebben. Bij grootschalige inventarisaties van het metagenoom van de bodem vindt men aan de lopende band nieuwe…
In de gemeente waar ik woon was sprake van een plaatselijke oppersing. Toen ik het las dacht ik: “Iets met een stoomstrijkijzer? Of misschien iets met Iraanse tapijten?” Maar het ging over een slootbodem die omhoog kwam. In mijn gemeente houdt men ervan om in het weiland nieuwe woonwijken aan te leggen. Bij de aanleg…
De ene bodem is de andere niet, dat weten we, maar hoe staat het met twee plekken in hetzelfde terrein? Als je ergens een monster neemt en dat blijkt vervuild te zijn, hoe zeker ben je er dan van dat het 10 m verderop ook vervuild is? Er is een hele batterij wetenschappers die zulke…
De bodem heeft drie dimensies, één naar voren, één opzij en één naar beneden. In veel milieu-onderzoek kijkt men alleen opzij en naar voren, niet naar beneden. Een landschap bijvoorbeeld is een hoofdzakelijk tweedimensionaal terrein. In een landschap heb je afstanden en oppervlaktes. Het aantal regenwormen in een akker wordt uitgedrukt per m2. De opbrengst…
Als jongen zat ik vaak met mijn handen in de bodem omdat ik hielp bij het rooien van de aardappels. Mijn vader legde de kisten uit en mijn oom reed met een 12 pk Agria over de ruggen en bracht met een lift de aardappels tevoorschijn. Ideale prolate omwentelingsellipsoïden die zo lekker in je hand…