Geen klok kunnen kijken
Vier jaar geleden kwam ik ziek terug van een verblijf in Polen. Ik lag thuis op de bank en keek naar de klok aan de muur tegenover me. Ik zei tegen mijn vrouw: “Die klok is niet goed, de cijfers staan niet in de goede volgorde.” Maar het rare is: ik kon niet bedenken hoe ze wel moesten staan en het ontging me ook hoe laat het was. Kort daarna kreeg ik een epileptische aanval en mijn vrouw belde de ambulance. Die rare klok is het laatste dat ik me kan herinneren voordat ik een dag later bij mijn positieven kwam in het ziekenhuis.
Dit gebeurde in de zomer van 2019. Ik had 3 maanden cursus gegeven aan de universiteit van Krakow. Tegen het einde van de periode ging ik met mijn Poolse gastheer en zijn vrouw op excursie naar Bialowieza, een bosgebied in het noordoosten van Polen, de enige plek in Europa met een aaneengesloten bos dat nog nooit gekapt is. Dit oerbos van Europa is beroemd onder alle biologen. Daar heb ik waarschijnlijk een virusinfectie opgelopen. De laatste weken van mijn verblijf werd ik steeds vermoeider. Ik sliep slecht, verloor mijn eetlust, was continu moe en ik vermagerde. Ik dacht, het is de Poolse griep, maar het ging niet over. Ik weet nog goed dat, toen ik op Schiphol de vliegtuigtrap afliep, ik me moest vasthouden aan de leuning. Thuisgekomen werd het steeds erger, ik verloor mijn evenwichtsgevoel, kon niet goed meer fietsen en begon lodderig te praten. De buurvouw zei later: “Ik zag je slingerend wegrijden op de fiets en ik dacht: het gaat niet goed met Nico”. De dokter kon niks vinden, het was een raadsel wat ik had. Uiteindelijk lag ik alleen maar op de bank en ik keek naar de klok. Toen kwam de aanval.
Toen ik bijgekomen was in het ziekenhuis was ik nog niet in orde, want ik kon de namen van mijn kleinkinderen niet opnoemen. Maar de dokter wist nog steeds niet wat ik had. Men beschouwde mij als een oude man die verward was, maar mijn vrouw zei: “Dit is Nico niet. Een paar weken geleden stond hij nog college te geven in Polen.” Uiteindelijk bleek na onderzoek van ruggenmergvocht dat ik dat het tekenencefalitisvirus gehad heb, maar dat werd pas duidelijk toen ik allang weer hersteld was.
Het virus wordt volgens de medische literatuur overgedragen door een teek. Toch heb in Bialowieza geen teek gezien, wel veel steekmuggen die bovendien erg agressief waren. Ik denk zelf dat ik het daarvan gekregen heb, maar het bewijs is moeilijk te geven. Hoe het ook zij, het virus komt binnen via een bloedzuigende vector, nestelt zich eerst in je lever, waar het ongeveer vier weken blijft. Dat veroorzaakt vage klachten van lusteloosheid, die meestal niet herkend worden als een virusinfectie. Het gaat ook een beetje op een neer. Dit klopte precies met mijn ervaring. Na die vier weken migreert het virus naar de hersenen en veroorzaakt een hersenontsteking, encefalitis. Afhankelijk waar het zit kan dat diverse verschijnselen veroorzaken. Sommige patiënten raken in coma. Er was in die tijd een verhaal van een Nederlandse vrouw die op zo’n manier haar zoon die werkte in Zweden, verloren had. De kans om eraan te overlijden is, afhankelijk van de virusstam, 1% tot wel 20%. De Siberische en Japanse varianten zijn het gevaarlijkst. Het is dus echt geen lekker virus. Ik had geluk, ik herstelde binnen een week en na een maand was ik weer helemaal de oude.
Ik heb dit verhaal ook verteld in mijn column in het Noord-Hollands Dagblad op 7 juni 2019. Ik vertel het nu nogmaals, naar aanleiding van een artikel over het tekenencefalitisvirus in de krant van 3 juni. Daarin staat een interview met professor Steven Van Gucht uit Gent, die oproept tot meer aandacht voor dit gevaarlijke virus. Besmette teken worden veel gevonden in Beieren en Oostenrijk, ook in Oost-Europa en Scandinavië, niet in ons land tot nu toe, maar dat lijkt een kwestie van tijd. Als je het virus oploopt is er weinig tegen te doen, maar er is wel een goed werkend vaccin. Van Gucht roept alle vakantiegangers die de natuur in trekken, op zich te laten vaccineren tegen dit virus. Gebaseerd op mijn eigen ervaring kan ik die oproep van harte onderschrijven.