Op twee benen met een sterke romp in bikini

Mijn vrouw heeft zich bij de sportschool opgegeven voor een bikinicursus Ze heeft weliswaar al in geen 35 jaar een bikini gedragen en ik geloof niet dat ze van plan is om het ooit nog eens te proberen, maar dat wil niet zeggen dat een bikinicursus niet goed voor haar is. In feite is een bikinicursus goed voor alle vrouwen en mannen, maar nog het meest voor vrouwen boven de vijftig. De kans om kleine ongelukjes te krijgen, te vallen na een simpel misstapje in huis of een ongelukkige beweging op de fiets, is sterk afhankelijk van de vitaliteit van je bewegingsapparaat. De spieren van je romp, van schouder tot bekkenbodem, zijn daar bij van het grootste belang want die bepalen of je lichaam zich gedraagt als een slappe zak of als een stevig houvast voor de armen en de benen. Het grote voordeel van de bikinicursus is niet eens zozeer dat je afvalt, maar dat je een sterke romp krijgt.

Een sterke romp moet je combineren met een goede aansturing vanuit de grote en kleine hersenen. Maar als je je spieren traint door beweging, train je ook het zenuwstelsel en je evenwichtsgevoel, kortom alles wat je nodig hebt om er voor te zorgen dat je de onderdelen van je lichaam onder controle hebt terwijl je beweegt in de ruimte. Beweging is zelfs goed voor het denkvermogen omdat de hersenen er zo intensief bij betrokken zijn.

Bij de mens is de rompstabiliteit nog belangrijker dan bij andere dieren omdat wij rechtop lopen. Wij zijn vrijwel de enige soort op aarde die zo goed op zijn achterste poten kan lopen. Het begon 7 miljoen jaar geleden toen wij afsplitsten van de Afrikaanse mensapen. Rechtop lopen vereiste een groot aantal aanpassingen, aan het bekken, de schoudergordel, de knieën en de voet. Als die aanpassingen zijn in de loop van 5 miljoen jaar ontstaan, zodat Homo erectus, onze voorouder die 2 miljoen jaar geleden leefde, de eerste volledig rechtop lopende soort was.

Maar terwijl de beenderen van het menselijk skelet aangepast zijn aan het rechtop lopen, is dat met de spieren maar gedeeltelijk het geval. Een mensaap die in knokkelgang op vier poten steunt heeft geen sterke buikspieren nodig, want zijn buik hangt aan zijn wervelkolom. Zijn ruggengraat is slechts een hangbrug. Maar bij de mens loopt de wervelkolom in een dubbele bocht, van onderen af eerst naar binnen, dan naar buiten en bij de schouders weer naar binnen. Die bochtige vorm is heel goed voor het opvangen van schokken tijdens het lopen, maar je moet er wel sterke buikspieren bij hebben, anders kromt de rug teveel en krijg je klachten aan de wervelkolom of de rugspieren. In feite zijn rugklachten te beschouwen als een van de evolutionaire nadelen van het rechtop lopen. Andere nadelen zijn de hogere kans op spataderen en aambeien. Het bloed in de aderen moet namelijk vanaf de voet een heel eind omhoog gestuwd worden. En de massa darmen die drukt op de bekkenbodem en de endeldarm kan bijdragen aan het ontstaan van aambeien. Kennelijk wogen de voordelen van het rechtop lopen zwaarder in de evolutie, maar naarmate je ouder wordt gaan de nadelen steeds meer opspelen.

Het is dus helemaal geen gek idee om op een bikinicursus te gaan, of je nu naar het strand gaat of niet. Ik zou het zelf ook moeten doen. Op mijn werk is een fitnesscentrum waar ik zo kan binnenstappen. Ze maken daar reclame voor met foto’s van jonge meiden die met een glimlach gewichten heffen of grote stalen buizen naar elkaar duwen. Ik aarzel om me daartussen te bewegen. Ik voel me opgelaten als ik tussen die meiden ga liggen zweten. Maar nu mijn vrouw op een bikinicursus gaat moet ik misschien toch een zwembroekcursus overwegen.