Vecht voor de feiten

Zelfs het respectabele wetenschappelijke tijdschrift Nature keerde zich vorige week tegen de ongehoorde leugencampagne van de Amerikaanse president die per twitter zijn eigen wereld als enige waarheid de wereld instuurt. “Vecht voor de feiten”, schreef Nature. Dat de Amerikanen een seksist en racist tot president gekozen hebben, eentje die zich omringt met miljardairs en olieboeren, dat moeten ze dan maar zelf weten, maar dat ze ook een regelrechte leugenaar in het Witte Huis hebben zitten gaat alle perken te buiten.

Het begon al met het aantal mensen dat aanwezig op was op de National Mall in Washington tijdens zijn inauguratie. Luchtfoto’s lieten zien dat het nog niet de helft was van de menigte die in 2009 op dezelfde plek verzameld was bij de inauguratie van Obama, maar Trump ontkende dat glashard en hield vol dat er nog nooit zoveel mensen op de been gekomen waren. Hij stelde dat het stopte met regenen tijdens zijn toespraak. Hij beschuldigde nota bene de media van het verdraaien van de feiten over Russische hackers bij de presidentsverkiezingen en beweerde dat er meer Amerikanen op hem gestemd hadden dan op Hillary Clinton. Al die dingen zijn aantoonbaar onwaar, maar Trump beweerde zonder blikken of blozen het tegendeel, puur en alleen omdat de waarheid hem slecht uitkwam.

Vorige week werd ook bekend dat Trump de Amerikaanse Milieudienst EPA onder curatele gaat stellen. Hij had alvast afgekondigd dat alles wat op de website van EPA staat over klimaatverandering eraf gehaald moet worden. Gegevens waar wetenschappers over de hele wereld jaren aan gewerkt hebben en die geaccepteerd worden door duizenden ecologen en aardwetenschappers, moeten verzwegen worden omdat ze niet in het straatje passen van meneer de president.

De anti-wetenschappelijke houding van Trump is uitermate zorgwekkend. Hoe ver kan een land zakken als het geen geloof meer heeft in de wetenschap? Biologen hebben penicilline ontdekt en de werking ervan doorgrond. Chemici hebben de thermodynamica van een verbrandingsmotor ontwikkeld waardoor iedereen in een auto kan rijden. Natuurkundigen hebben aerodynamische principes toegepast en een vliegtuig laten vliegen. Gaat Trump dat allemaal ontkennen als het hem niet uitkomt? Je vraagt je af of zijn cynische en minachtende houding jegens de wetenschap hem ook gaat helpen als hij zelf ziek wordt.

Helaas is het systematische wantrouwen van alles wat wetenschappelijk aangetoond is ook in Nederland wijd verbreid. Dat E-nummers giftig zijn, dat je kanker krijgt van mobiele telefoons, dat genetisch gemodificeerde planten levensgevaarlijk zijn en dat vaccinaties autisme in de hand werken, dat zijn allemaal beweringen die aantoonbaar onjuist zijn. Talloze studies bewijzen dat. Waar blijven we als mensen de feiten niet meer accepteren?

Natuurwetenschappers werken volgens een door iedereen geaccepteerde methode: je hebt een theorie, je doet een experiment om te kijken of het klopt, als het niet klopt verwerp je de theorie, als het wel klopt ga je door, je doet nog een proef en nog een, en als de theorie in alle gevallen stand houdt noem je het een bewezen feit. In de wetenschap bestaan geen alternatieve feiten; als iets waar is, is het tegendeel niet waar. Deze aanpak heeft ons de welvarende maatschappij gebracht waarin we nu leven, laten we dat niet vergeten.

Roger Waters, de componist van Pink Floyd, gaf in september vorig jaar een concert in Mexico City waar hij tijdens het nummer Pigs (three different ones) Donald Trump onder de varkens schaarde en eindigde met de kreet die in Mexico viraal ging: “Trump, eres un pendejo” (Trump, je bent een klootzak). Was het maar zo onschuldig. Het is erger; Trump is een leugenaar. De Amerikaanse wetenschap gaat een hopeloze toekomst tegemoet.