Een vingerafdruk op de stenen tafelen

Terug van mijn reis moet ik u vertellen over mijn missie naar Axum, een stad van het oude Ethiopië waar honderden jaren voor Christus al koningen heersten. Ze woonden in grote paleizen en zetten gigantische granieten obelisken op hun graven toen de Nederlanders nog in plaggenhutten woonden. Axum lag op een handelsroute van het Midden-Oosten naar Jemen, India en China en het was indertijd een wereldmacht, vergelijkbaar met het Perzische rijk en het Romeinse rijk. De Ethiopiërs zijn trots op hun historie en ze laten niet na te benadrukken dat ze het enige Afrikaanse land zijn dat nooit gekoloniseerd is geweest. In 1896 hebben ze nota bene de Italianen verslagen, in de slag bij Adwa, en elke Ethiopiër op straat wil je dat vertellen.

Axum is ook een heilige stad voor de Christenen omdat – maar nu praat ik vanuit de overlevering – in die plaats de Ark van het Verbond met daarin de Stenen Tafelen bewaard worden. Voor degenen die even een opfriscursus Bijbelse geschiedenis nodig hebben: de Stenen Tafelen werden door God aan Mozes gegeven op de berg Sinaï, toen de Israëlieten door de woestijn trokken op weg naar het beloofde land. Op de twee Stenen Tafelen zijn de Tien Geboden gegrift. Ze werden bewaard in een houten kist met draagstokken, de Ark van het Verbond, een van de heiligste voorwerpen van de Joodse en Christelijke traditie. De Ark werd bewaard in de tempel van Salomon in Jeruzalem. Die tempel is in de zesde eeuw voor Christus verwoest door Nebukadnezar en sindsdien is de Ark verdwenen. Maar niet volgens de Ethiopiërs! Wat is het geval? Volgens hen is er een familierelatie tussen de Joden en de Axumieten.

De afstamming is ontstaan toen de koningin van Sheba, enkele honderden jaren voor Christus,  op een gegeven moment naar Jeruzalem trok en daar koning Salomon ontmoette. Ze raakte van hem in verwachting en terug in Ethiopië baarde ze een zoon, die later als koning Menelik I regeerde over Ethiopië. Menelik ging geregeld terug naar Jeruzalem en heeft de Ark, voordat de tempel verwoest kon worden, in veiligheid gebracht in Axum. Daar wordt hij nog steeds bewaard.

In Axum staat een tempel gewijd aan de Heilige Maria van Zion en achter die tempel is een kleine uitbouw, met een blauw koepeltje, waarin de originele Ark opgesteld schijnt te staan. De gids leidde me naar de achterkant van het gebouw, om zo dicht mogelijk bij de Ark te komen maar het terrein is hermetisch afgesloten en de tempel is niet toegankelijk. De Ark wordt bewaakt door een monnik die 13 jaar in de tempel moet blijven.

Ik legde de gids uit waarom ik zo buitensporig in die Ark geïnteresseerd was. Namelijk, ik zou zo graag met een wattenstaafje over de Stenen Tafelen willen strijken om te kijken of er een DNA-monster af te halen is. Dat zou dan het DNA van Mozes moeten zijn, of … van God zelf, want hij heeft de stenen tafelen vastgehouden en met zijn vinger de tien geboden erin gekerfd, voordat hij ze aan Mozes gaf. Heeft God eigenlijk wel een genoom? En welke geheimen zitten in zijn DNA-sequentie? Met oud-DNA-onderzoek kun je tegenwoordig tot 400.000 jaar terug kijken en de Stenen Tafelen zijn zo oud niet. En omdat ze al die tijd in de afgesloten Ark bewaard zijn is de kans ook groot dat ze niet gecontamineerd zijn met het DNA van anderen dan Mozes en God, want de Ark bleef al die eeuwen gesloten; als je hem open zou maken zou je door een verzengend licht gedood worden.

Was het een Godslasterlijke missie van mij in Axum? In ieder geval bleven mijn wattenstaafjes in de koffer want ik kon niet dichter bij de Ark komen dan honderd meter. De wetenschapper moest zich gewonnen geven. Het mysterie blijft bestaan.