E = mc2

Vier jaar geleden kwam ik ziek terug van een verblijf in Polen. Ik lag thuis op de bank en keek naar de klok aan de muur tegenover me. Ik zei tegen mijn vrouw: “Die klok is niet goed, de cijfers staan niet in de goede volgorde.” Maar het rare is: ik kon niet bedenken hoe…

Iedereen lijkt het maar gewoon te vinden dat een paar honderd kilometer naar het oosten mensen elkaar bij tienduizenden aan het afslachten zijn. De defensiebegrotingen van de Westerse landen zijn sterk verhoogd en de wapenindustrie draait overal op volle toeren om de slachting mogelijk te maken. Toch zijn er in het Westen geen grote protestdemonstraties…

Even moest ik zoeken maar ik vond het weer terug: een brief van Anjet Daanje, veelgelauwerd schrijfster en winnaar van de Libris literatuurprijs 2023, gericht aan mij. Dat zit zo. Haar fenomenale boek “Het lied van ooievaar en dromedaris” heeft ze opgedragen aan o.a. haar vader, Piet den Boer. En ze vermeldt diens geboortejaar en…

Als je met pensioen bent kun je je veroorloven om gewaagde hypotheses rond te strooien. “Misschien zit het zo en zo…” Je kunt het niet meer zelf uitzoeken, iemand anders moet het werk doen. Zo heb ik de volgende gedachte over de achteruitgang van de insecten in de afgelopen 20 jaar. Die achteruitgang is schrikbarend….

Multatuli’s Max Havelaar is fameus om vele redenen, een ervan is het intrigerende “pak van Sjaalman”, een lijst van bijna 150 documenten en artikelen geschreven door Sjaalman, Multatuli’s alter ego. Het pak wordt in ontvangst genomen door een van de hoofdfiguren van het boek, Batavus Droogstoppel, handelaar in koffie aan Lauriergracht 37. De VU organiseerde…

U zult het misschien niet geloven maar een evolutiebioloog kan wakker liggen van ribkwallen. Als u aan het strand bent deze zomer moet u eens letten op kleine geleibolletjes in de branding of op het zand, ter grootte van een knikker, en die in een potje met zeewater doen. Als u dan een beweging van…

Terugkerend van ons vakantieadres in Leersum besloten mijn vrouw en ik langs de Vecht naar Muiden te fietsen. Het was een prachtige tocht, met bloeiende bermen en zonneschijn; een dag om van te genieten, ondanks de af en toe pittige tegenwind. De Vecht stroomt van Utrecht naar de sluis bij Muiden, dus zolang je de…

Het was een perfecte dag om mijn achterstraat te wieden. De klinkers smeekten erom. Het zijn oude waaltjes, rood, bruin en geel door elkaar, getrommeld en ongetrommeld, sommige met aangebakken slakresten, de meeste compleet, maar sommige gehalveerd, ongelijk van formaat en met de slijtsporen van jarenlang liggen, God mag weten waar. Ze hebben waarschijnlijk al…

Soms hoor je pas bij het afscheid wat een collega allemaal gepresteerd heeft in zijn wetenschappelijke carrière. Guus Schreiber ging met pensioen, hoogleraar in de informatica, decaan van de Bètafaculteit van de VU, aimabel persoon, met wie ik in het bestuur van de faculteit gezeten heb. Het was een moeilijke tijd, met veel tegenstellingen, tegenstribbelende…

In de hal van winkelcentrum Kalvertoren in Amsterdam staat een opgerolde Volkswagen-Kever. Je ziet gelijk dat het een kever is, maar hij is uitgevoerd in polyester en aluminium en opgerold als een bal van 2 meter doorsnee. Het is een sculptuur van de Indonesische kunstenaar Ichwan Noor, die meerdere van deze opgerolde kevers gemaakt heeft….

Bij mijn cursus over de evolutie van seksualiteit in het dierenrijk was ik aangeland bij het onderwerp hermafroditisme. Ik waarschuwde de cursisten dat er vele sappige verhalen over te vertellen zijn en ik verontschuldigde me bij voorbaat. Maar toch is het een serieus onderwerp in de biologie: wat is het voordeel van zowel man als…

In het jaar 2023 vieren biologen het 200ste geboortejaar van Alfred Russel Wallace, een Britse natuuronderzoeker uit de negentiende eeuw. Wallace was een tijdgenoot van Darwin, de beroemde opsteller van de evolutietheorie, maar terwijl Darwin behoorde tot een vooraanstaande Engelse familie, getrouwd was met Emma Wedgwood en zich bewoog in aristocratische kringen, was Wallace van eenvoudige…